Μαθαίνουμε τα όργανα: Τσελοπαρουσίαση!
|
Προτεινόμενη παρουσίαση βιολοντσέλου σε μαθητές προσχολικής ηλικίας και των Τσελίστας: Μιλτιάδης Γιαννός Ξεκινάμε με ένα χαιρετισμό και ρωτάμε τους μαθητές αν έχουν ξαναδεί αυτό το όργανο. Συνήθως τους θυμίζει το βιολί, αλλά παρατηρούν ότι είναι πολύ μεγάλο για βιολί. Εκεί εξηγούμε ότι ανήκει στην οικογένεια του βιολιού και είναι το κατα πολυ μεγαλύτερο αδελφάκι του. Στη συνέχεια ο διδάσκων τους εξηγεί οτι το όργανο, είναι σαν φίλος του και το βλέπει σαν άνθρωπο. Είναι ωραίο να δωσουμε και ένα μικρό ονοματάκι στο όργανο για να δείξουμε πόσο κοντά μας το νιώθουμε. Θέτουμε λοιπόν την ερώτηση: Σας μοιάζει με άνθρωπο; Κι άν όχι εντελώς, έχει κάποια μέρη που θυμίζουν τα ανθρώπινα; Εκεί οι μαθητές με τη φαντασία τους μπορούν να ονομάσουν πολλά μέρη όπως οτι έχει πλάτη όπως εμείς, πλευρά, ένα ψηλό και λεπτό λαιμό, ενα αλλόκοτο κεφάλι, να εντοπίσουν πως είναι κουτσό και έχει ένα πόδι για να στηρίζεται στο έδαφος και τους προτρέπουμε καθ’ όλη τη διαδικασία αυτή να βρούνε όλο και περισσότερα. Σκοπός της διαδικασίας αυτής είναι να γνωρίσουν τα μέρη του οργάνου, και μπορούμε να επεκταθούμε και σε τμήματα που δεν σχετίζονται με το ανθρώπινο σώμα, πχ. καβαλάρης, χορδοστάτης κτλ. Κύρια κατεύθυνση μας όμως, στη γνωριμία αυτή, είναι να δείξουμε πως η σημαντικότερη ομοιότητα του τσέλου με τον άνθρωπο είναι οτι τραγουδάει όπως ο άνθρωπος. Έχει χορδές, όπως και ‘μείς έχουμε φωνητικές χορδές, και τις χρησιμοποιούμε για την ομιλία και το τραγούδι, όπως και το τσέλο. Επίσης, η έκταση του είναι ο συνδυασμός όλων των ανδρικών και γυναικείων φωνών. Αυτό το εξηγούμε παίζοντας και τραγουδώντας, αν είναι δυνατό, ώστε να καταλάβουν οι μικροί μαθητές πόσο κοντά είναι στις φωνές των ανθρώπων (μπάσο, τενόρο, άλτο, σοπράνο), παίζοντας κάτι αντίστοιχο απ’ την κάθε περιοχή. Καθώς παίζουμε, θέτουμε τον προβληματισμό: Τι είναι αυτό που κρατώ στο δεξί μου χέρι; Ίσως κάποιοι να ξέρουν και να μας πουν τι ξέρουν για το δοξάρι στους συμμαθητες τους. Εκεί εξηγούμε τα μέρη του τόξου από τα οποία αποτελείται και πόσο βασικό είναι για να παραχθεί ο ήχος, μιλώντας κυρίως για τις τρίχες του στις οποίες οφείλεται η παραγωγή του ήχου. Σαν επέκταση μπορούμε να ρωτήσουμε αν θα μπορούσαμε να παίξουμε και χωρίς το δοξάρι, οδηγώντας τη σκέψη τους στην τεχνική του pizzicato όπου παίζουμε με τα δάκτυλα όπως και σε άλλα όργανα που μπορει να ξέρουν οι μαθητές (πχ κιθάρα, άρπα κ.ο.κ.). Καλό είναι να παίξουμε και μια ολοκληρωμένη μουσική ιδέα μόνο με την τεχνική αυτή. Το σημαντικότερο είναι να παίξουμε στη συνέχεια κάτι απ τη μουσική φιλολογία του τσέλου, ίσως ένα δεξιοτεχνικό έργο, που να έχει πληθώρα τεχνικών και ηχοχρωμάτων ούτως ώστε να δοθεί αφορμή για κουβέντα με τα παιδιά. Αμέσως μετά παρακινούμε τα παιδιά να μας πουν τι τους άρεσε και τι όχι, με σκοπό να παρουσιαστούν και άλλες τεχνικές που παρατήρησαν (vibrato, glissando, κτλ.) Τέλος, δεν είναι σωστό να αφήσουμε τα παιδιά χωρίς να δοκιμάσουν να περιεργαστούν το όργανο από κοντά, να παίξουν pizzicato, με δοξάρι αυτοσχεδιάζοντας στις ανοικτές χορδές. Καλό είναι να υπάρχει και ένα τσέλο μικρότερου μεγέθους ίσως δύο τετάρτων, ώστε να διευκολύνει και τα ίδια να παίξουν μόνοι τους με ευκολία και να το πάρουν στα χέρια τους, αλλά όταν δεν είναι εύκολο αυτό, τα βοηθούμε στο δικό μας όργανο. Μπορούν να κρατήσουν το τόξο με τη χούφτα τους για να παράγουν ήχο με πιο προσιτό τρόπο καθώς δεν είναι καλό να ταλαιπωρηθούν με περιττές πληροφορίες στον πειραματισμό-αυτοσχεδιασμό τους. Πάντα στηρίζοντας τους στο κομμάτι που δημιουργούν, επικροτώντας την προσπάθεια τους και παρακινώντας τους συμμαθητές τους να τους χειροκροτήσουν. © Miltiadis Giannos https://thesingingfish.eu, 2013 Το περιεχόμενο αυτού του άρθρου αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία των αρθρογράφων. Συνεπώς, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ κάθε αναδημοσίευση, αντιγραφή ή τροποποίηση του χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση τους. Εάν ενδιαφέρεστε για το περιεχόμενο της σελίδας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας. |
