|
 Προτεινόμενες ιδέες για δημιουργική προσέγγιση
στη μελέτη με τις κλίμακες από την Κλειώ Παπαδιά
Κλίμακες! Αυτό που οι περισσότεροι μαθητές οργάνων απεχθάνονται ή βαριούνται να διαβάζουν! (Πολλές φορές κι εμείς οι καθηγητές, ειδικά όταν έχει κανείς πολλούς μαθητές στη σειρά που μελετούν τις ίδιες κλίμακες!) Πώς λοιπόν μπορούμε να προσεγγίσουμε αυτό το κομμάτι του μαθήματος μας πιο δημιουργικά;
Καταρχήν, είναι πολύ σημαντικό να εξηγούμε, και να υπενθυμίζουμε στους μαθητές μας τη σημασία του να μελετάμε κλίμακες, τόσο για την εξέλιξη της τεχνικής όσο και για την καλύτερη κατανόηση της θεωρίας της μουσικής και κατ’ επέκταση, την κατανόηση των κομματιών που παίζουμε. Όπως πολύ συχνά αναφέρεται, οι κλίμακες είναι για τη μουσική, ότι και το αλφάβητο για την γλώσσα.
Ας δούμε μερικούς πιο διασκεδαστικούς τρόπους για να προσεγγίσουμε τη μελέτη κλιμάκων στα μαθήματα οργάνων:
Συνοδεύοντας στο πιάνο
Ένας εύκολος τρόπος είναι να ακολουθούμε μια συγκεκριμένη αρμονική διαδοχή συγχορδιών, που θα εφαρμόζεται σε κάθε κλίμακα, όπως π.χ. η I-vi-IV-V
Μπορεί κάποιος να «συνθέσει» μια δική του αρμονική αλληλουχία ή να ψάξει στο διαδίκτυο, όπου πολλές ιστοσελίδες προτείνουν συνοδευτικά μοτίβα, σε διάφορα μουσικά στυλ.
Συνοδεία από εφαρμογές (applications)
Αντίστοιχα, στην αγορά κυκλοφορούν αρκετές εφαρμογές που έχουν backing tracks για συνοδεία κλιμάκων (ενδεικτικά: MusiClock, Scales Track, Smart Scales, Piano Maestro), όπως και εφαρμογές μετρονόμων που επίσης μπορούν να έχουν κάποιες πιο ενδιαφέρουσες επιλογές για συνοδεία, πέρα από τον κλασικό μετρονόμο. Σε αρκετές από αυτές τις εφαρμογές υπάρχει η επιλογή να τις κατεβάσεις δωρεάν με περιορισμένο όμως αριθμό κλιμάκων που μπορείς να χρησιμοποιήσεις.
Με διαφορετικά ρυθμικά μοτίβα
Ένας αρκετά γνωστός τρόπος μελέτης κλιμάκων, ο οποίος κάνει τις αναγκαίες επαναλήψεις μιας κλίμακας κατά τη διάρκεια της μελέτης περισσότερο ενδιαφέρουσες μουσικά, ενώ παράλληλα βοηθά την τεχνική εξέλιξη, καθώς οι εναλλαγές των δακτύλων στα διαφορετικά ρυθμικά μοτίβα γίνονται κάποιες φορές αρκετά πιο δύσκολες από ότι παίζοντας την κλίμακα κανονικά.
Επίσης, υπάρχει πληθώρα ρυθμικών παραλλαγών σε μεθόδους και ιστοσελίδες. Ενδεικτικά παρουσιάζονται κάποια βασικά ρυθμικά μοτίβα:
Χορεύοντας με στίχους
Μπορούμε να διασκεδάσουμε πολύ στα μαθήματα μας βάζοντας λόγια στις κλίμακες μας, ανάλογα με το τι ενδιαφέρει τον κάθε μαθητή μας. Για πιο «χορευτική» διάθεση, μπορούμε να μελετήσουμε τις κλίμακες μας και σε 7/8, σαν καλαματιανό!
Στην τύχη
Αφήνουμε την τύχη να αποφασίσει ποια κλίμακα θα παίξουμε ή με ποιο τρόπο θα την μελετήσουμε. Αυτό μπορεί να γίνει με ένα ζάρι, με χαρτάκια που διαλέγουμε τυχαία ή με κάποια εφαρμογή, όπως το Decide now! Το να γίνεται τυχαία επιλογή στις κλίμακες είναι μια πολύ καλή εξάσκηση ιδιαίτερα σε περιόδους πριν από μια εξέταση, όπου ο μαθητής καλείται να γνωρίζει μεγάλο όγκο κλιμάκων από τις οποίες θα παίξει τυχαία όποιες κλίμακες επιλέξει η επιτροπή.
Μπορείς να το γράψεις;
Πολλές φορές οι μαθητές μαθαίνουν τις κλίμακες κιναισθητικά, χωρίς όμως να αντιλαμβάνονται ποιες νότες παίζουν ή ποιος είναι ο οπλισμός. Εδώ θα ζητήσουμε το αυτονόητο: να γράψουν την κλίμακα που μόλις έπαιξαν στο πεντάγραμμο. Ένα βήμα πολύ σημαντικό, μιας και βοηθά τη σύνδεση θεωρίας και πράξης, που συνήθως το παραβλέπουμε στα μαθήματα οργάνων, γιατί πιστεύουμε πως ανήκει αποκλειστικά στην ώρα του μαθήματος της θεωρίας.
Οι κλίμακες που δεν έχουν φωνή
Σε συνέχεια του πιο πάνω σημείου, ζητώντας από τους μαθητές να τοποθετήσουν post–it πάνω στα πλήκτρα του πιάνου που χρησιμοποιούμε σε μια συγκεκριμένη κλίμακα, χωρίς όμως να παίξουν κάποια νότα, τους αναγκάζουμε να σκεφτούν, ενδυναμώνοντας έτσι την γνώση της συγκεκριμένης κλίμακας. Αντίστοιχα, μπορούμε να τους πούμε να παίξουν στο τραπέζι μια κλίμακα, «μελετώντας» έτσι νοερά τους δακτυλισμούς.
Πιο κάτω ακολουθεί ένας πίνακας που συγκεντρώνει διάφορους τρόπους μελέτης κλιμάκων, τους οποίους μπορεί ο μαθητής να ακολουθήσει.
Τέλος, είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε πως και
οι κλίμακες είναι μουσική και πρέπει πάντοτε να τις παίζουμε μουσικά!
© Clio Papadia, https://thesingingfish.eu, 2024
Το περιεχόμενο αυτού του άρθρου αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του/της αρθρογράφου. Συνεπώς, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ κάθε αναδημοσίευση, αντιγραφή ή τροποποίηση του χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση του/της. Εάν ενδιαφέρεστε για το περιεχόμενο της σελίδας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
|
