Η συνταγή του ήχου (Home Edition)
|
Το τελευταίο διάστημα όλοι κληθήκαμε να εγκαταλείψουμε την πεπατημένη οδό όσον αφορά τον τρόπο διδασκαλίας μας και να προσαρμοστούμε στις ανάγκες της ψηφιακής τάξης. Κατά κοινή ομολογία έχουν δημιουργηθεί πολύ οργανωμένες “ψηφιακές” διδασκαλίες σε σύντομο μάλιστα χρονικό διάστημα, πράγμα που απέδειξε την ετοιμότητα και την προσαρμοστικότητα των εκπαιδευτικών του κλάδου μας. Ωστόσο, αυτό που λείπει ίσως σε κάποιο βαθμό από το μάθημά μας κατά την ψηφιακή διδασκαλία είναι ο βιωματικός χαρακτήρας, “η πράξη” όπως αλλιώς θα λέγαμε. Το παρόν άρθρο αποτελεί προσπάθεια αναπροσαρμογής παλαιότερου άρθρου (το οποίο προοριζόταν για δια ζώσης διδασκαλία), στις νέες συνθήκες δίχως να χάνει τον βιωματικό του χαρακτήρα. Οι δραστηριότητες που θα παρουσιαστούν είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας, μιας και δίνονται παραλλαγές κι έτσι μπορούν να πραγματοποιηθούν σε μεγάλο φάσμα ηλικιών. Τα υλικά που θα χρειαστούμε ποικίλουν, καθώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε ηχογόνο αντικείμενο υπάρχει στο σπίτι. Τέλος, οι δραστηριότητες είναι προσαρμοσμένες έτσι ώστε να εκμεταλλευτούν τη συνθήκη της κλειστής κάμερας προς όφελος της ενεργητικής ακρόασης. Ας πειραματιστούμε και ας παίξουμε λοιπόν… Σαν ζέσταμα θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε με ένα Ηχητικό τοπίο με θέμα “Μία μέρα στο σπίτι”. Όπως σε κάθε ηχητικό τοπίο θα δώσουμε αρκετό χρόνο στα παιδιά να παρουσιάσουν ήχους που υπάρχουν μέσα στο σπίτι τους, με την προϋπόθεση ότι θα ακούνε ενεργητικά τους ήχους των συμμαθητών τους και θα προσπαθήσουν να εντάξουν τον δικό τους ήχο στο τοπίο όταν εντοπίσουν “το κενό”. Επιπλέον, αν θέλουμε να ενισχύσουμε την ενεργητική τους ακρόαση μπορούμε να ζητήσουμε ο κάθε ήχος που θα ακουστεί να μην επαναληφθεί από κάποιον άλλο μαθητή. Σε αυτή τη δραστηριότητα θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε το γεγονός ότι κάποιοι μαθητές συνδέονται με τάμπλετ ή κινητό και να τους ζητήσουμε να κινηθούν μέσα στο σπίτι και συλλέξουν ήχους (όπως για παράδειγμα μία βρύση που τρέχει, ο απορροφητήρας της κουζίνας, η τηλεόραση, η ηλεκτρική σκούπα, το καζανάκι της τουαλέτας, το χτύπημα ή το τρίξιμο μίας πόρτας κτλ). Αντίθετα όσοι συνδέονται από σταθερό υπολογιστή θα πρέπει να μεταφέρουν τα ηχογόνα αντικείμενα που θα επιλέξουν στο χώρο τους (όπως για παράδειγμα πιάτα, ποτήρια, πιρούνια, κατσαρόλες, τάπερ, σακούλες, το ξεφύλλισμα βιβλίου, το σκίσιμο χαρτιού, το γράψιμο σε πληκτρολόγιο Η/Υ κτλ). Και στις δύο περιπτώσεις τα παιδιά θα πρέπει να ενεργοποιήσουν την κριτική τους σκέψη, να αυτοσχεδιάσουν και φυσικά να ακούσουν ενεργητικά. Για το λόγο αυτό προτείνεται να έχουν κλειστές κάμερες. Μάλιστα ο εκπαιδευτικός θα μπορούσε να ηχογραφήσει το ηχητικό τοπίο ώστε αργότερα να το ακούσουν και να το σχολιάσουν. Extra δραστηριότητες για ενεργητική ακρόαση πάνω στο ηχογραφημένο ηχητικό τοπίο: Θα μπορούσε επίσης να γίνει ονομαστική αναγνώριση των ήχων (Π.χ. με τη μορφή λίστας στην οποία θα πρέπει να συμπληρώσουν όσους περισσότερους ήχους μπορούν να ονοματίσουν) ή να τους ζητήσουμε να εντοπίσουν κάποιους συγκεκριμένους ήχους μέσα στο ηχητικό τοπίο (το παιχνίδι του κρυμμένου ήχου).
Ηχόχρωμα: Σε αυτή τη δραστηριότητα θα πρέπει πολύ απλά οι μαθητές να εντοπίσουν το αντικείμενο με βάση τη χροιά που δίνει ο ήχος του. Οι κάμερες παραμένουν κλειστές και ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα ή το επίπεδο των μαθητών επιλέγω μία από τις παρακάτω εκδοχές. 1η εκδοχή: Ορίζουμε μία λίστα με συγκεκριμένα ηχογόνα αντικείμενα τα οποία μεταφέρονται και μπορούν τα παιδιά να τα έχουν δίπλα τους (π,χ, μισογεμάτο μπουκάλι νερού, σακούλες, τάπερ/κατσαρόλα/πιάτο/ποτήρι που χτυπάω με κουτάλα ξύλινη ή μεταλλική, χαρτί για σκίσιμο, βιβλίο για ξεφύλλισμα, πιστολάκι μαλλιών, ηλεκτρική οδοντόβουρτσα κτλ). Δεν είναι υποχρεωτικό να συγκεντρώσουν όλα τα αντικείμενα της λίστας – μόνο όσα είναι διαθέσιμα στο σπίτι τους. Σκοπός της δραστηριότητας είναι να απαντήσουν στον ήχο που άκουσαν παράγοντας τον ίδιο ήχο. Έτσι μπορούμε α) να τους χωρίσουμε σε ζευγάρια (όπου θα πρέπει να έχουν ακριβώς τα ίδια αντικείμενα και ο ένας να παράγει τον ήχο της επιλογής του ενώ ο δεύτερος να απαντάει εντοπίζοντας τον ίδιο ήχο) ή β) ένας μαθητής κάθε φορά να παράγει τον αρχικό ήχο της επιλογής του και όλοι οι υπόλοιποι να προσπαθούν να τον εντοπίσουν ώστε να τον αναπαράγουν και οι ίδιοι. 2η εκδοχή: Ο σκοπός της δραστηριότητας παραμένει ίδιος μόνο που αυτή τη φορά δεν υπάρχει λίστα με συγκεκριμένα αντικείμενα. Ένας μαθητής μπορεί ελεύθερα να παρουσιάσει τον ήχο της επιλογής του και οι υπόλοιποι προσπαθούν να τον εντοπίσουν και να απαντήσουν με τον ίδιο τρόπο (σαν το κυνήγι του κρυμμένου ήχου). Νικητής είναι αυτός που θα μιμηθεί πρώτος σωστά τον ήχο. * Σε περίπτωση δυσκολίας στην απόκριση του ίδιου ήχου οι μαθητές μπορούν να μαντεύουν τον ήχο και να τον ονοματίζουν γράφοντας στο παράθυρο του chat. Ένταση: Σε αυτή τη δραστηριότητα θα διαλέξει ο κάθε μαθητής το ηχογόνο αντικείμενο της αρεσκείας του και θα πρέπει να παράξει από αυτό ήχο έντασης αντίστοιχης με την οδηγία που θα λάβει από τον εκπαιδευτικό. Οι κάμερες των μαθητών μπορούν να είναι είτε ανοιχτές είτε κλειστές καθώς δεν επηρεάζουν τη διαδικασία. 1η εκδοχή: Οι μαθητές ξεκινούν την παραγωγή ήχου και προσαρμόζουν την ένταση με βάση τις κινήσεις του χεριού του εκπαιδευτικού (απαραίτητα ανοιχτή η κάμερα για τον εκπαιδευτικό). 2η εκδοχή: Ο εκπαιδευτικός έχει κλειστή την κάμερα και οι εντολές για τη μεταβολή της έντασης δίνονται μέσω του παράθυρου του chat (π.χ. ppp, pp, p, mp/mf, f, ff, fff, cresc., dim). Τονικό Ύψος: Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές θα πρέπει να εντοπίσουν το τονικό ύψος ανάμεσα σε ήχους που παράγονται από ηχογόνα αντικείμενα και όχι από μουσικά όργανα (πράγμα αρκετά δύσκολο). Έτσι χρειάζεται από μέρους τους ενεργητική ακρόαση και φυσικά κριτική σκέψη. Οι κάμερες σε αυτή τη δραστηριότητα θα πρέπει να είναι κλειστές. 1η εκδοχή: Ένας μαθητής καλείται να παράξει δύο διαφορετικούς ήχους από δύο διαφορετικά αντικείμενα. Οι υπόλοιποι μαθητές καλούνται να συγκρίνουν τους δύο ήχους και να καταλήξουν στο ποιος ήταν ο ψηλότερος και ποιος ο χαμηλότερος τονικά. 2η εκδοχή: Χωρίζουμε τους μαθητές σε ζευγάρια. Ο πρώτος παράγει έναν ήχο από αντικείμενο της επιλογής του και ο δεύτερος καλείται να απαντήσει χρησιμοποιώντας τα δικά του διαθέσιμα αντικείμενα, παράγοντας έναν ήχο ψηλότερο ή χαμηλότερο τονικά από αυτόν που άκουσε, σύμφωνα πάντα με το παράγγελμα του εκπαιδευτικού. Στη συνέχεια οι ρόλοι εναλλάσσονται. Διάρκεια: Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές θα πρέπει να εντοπίσουν διαφορές που αφορούν τη διάρκεια των ήχων που παράγουν τα διάφορα ηχογόνα αντικείμενα. Έτσι πριν ξεκινήσουμε τη δραστηριότητα θα πρέπει να χωρίσουμε τους ήχους σε 3 βασικές κατηγορίες : * Σε ήχους σύντομους – στιγμιαίους (π.χ. χτύπημα σε ποτήρι ή τάπερ) Και σε αυτή τη δραστηριότητα οι κάμερες των μαθητών θα παραμείνουν κλειστές. 1η εκδοχή: Ο εκπαιδευτικός ζητάει από τους μαθητές να παρουσιάσουν έναν ήχο από κάθε κατηγορία, με βάση τα αντικείμενα που διαθέτουν (ανάπτυξη κριτικής σκέψης). 2η εκδοχή: Πρόκειται για μία μορφή dictée που αφορά τη διάρκεια των ήχων. Ο εκπαιδευτικός (ή ένας μαθητής αν πρόκειται για μεγάλη τάξη) παρουσιάζει στους μαθητές μία σειρά ήχων που παράγονται από ηχογόνα αντικείμενα (έως 5 ήχους). Οι μαθητές καλούνται να αναγνωρίσουν τη διάρκεια των ήχων, να την αντιστοιχίσουν με μία από τις 3 κατηγορίες και να απαντήσουν στο παράθυρο του chat, χρησιμοποιώντας τα εξής σύμβολα: . → στιγμιαίος Καλή διασκέδαση! © Vasiliki Aintzi, https://thesingingfish.eu, 2021 Το περιεχόμενο αυτού του άρθρου αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του/της αρθρογράφου. Συνεπώς, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ κάθε αναδημοσίευση, αντιγραφή ή τροποποίηση του χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση του/της. Εάν ενδιαφέρεστε για το περιεχόμενο της σελίδας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας. |
